06 Οκτ Άρθρο Σταματίνας Παντελαίου, Διευθύντριας Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, για τον Τουρισμό στο ΒΗΜΑ της Κυριακής
Επουλώνονται οι πληγές της πανδημίας στον τουρισμό
Ο ελληνικός τουρισμός ανέκαμψε σημαντικά το καλοκαίρι του 2021. Σύμφωνα με τις προβλέψεις παραγόντων της τουριστικής αγοράς και με βάση τη μέχρι σήμερα πορεία της τουριστικής κίνησης προς την Ελλάδα, εμφανίζεται ως αρκετά ρεαλιστικό οι αφίξεις των ξένων τουριστών στη χώρα μας μέχρι το τέλος του έτους να ανέλθουν στο επίπεδο του 50% των αφίξεων του 2019 (περίπου 15 εκατ. αφίξεις), ενώ αναφορικά με τα έσοδα εκτιμάται ότι θα ανέλθουν και πάλι σε διψήφιο αριθμό και ειδικότερα στο ύψος των €11 δισ. περίπου.
Οπως επισημαίνει η κυρία Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών ICAP AE, «καθώς η τουριστική περίοδος οδεύει προς τη λήξη της, η δυναμική του τουρισμού της Αθήνας θα καθορίσει εν τέλει τις επιδόσεις ολόκληρης της τουριστικής χρονιάς του 2021 και υπό την προϋπόθεση ότι στο μέτωπο της πανδημίας δεν θα υπάρξει κάποια σοβαρή εξέλιξη – ανατροπή». Η ακτινογραφία Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα των μελετών της εταιρείας, η κυρία Παντελαίου κάνοντας την ακτινογραφία του κλάδου τονίζει τα εξής:
«Το 2020 χαρακτηρίστηκε από τη βαθιά ύφεση που υπέστη η ελληνική οικονομία, καθώς η μείωση του ΑΕΠ ήταν 8,2%, μετο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν να διαμορφώνεται σε 168,5 δισ. ευρώ έναντι 183,6 δισ. ευρώ το 2019. Οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης ήταν ιδιαίτερα σημαντικές και αντανακλώνται σε όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας, επιφέροντας σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία του ελληνικού εταιρικού τομέα. Τα περιοριστικά μέτρα που ελήφθησαν από την Πολιτεία (υπολειτουργία, αναστολή της λειτουργίας
πολλών επιχειρήσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα, περιορισμός μετακινήσεων κ.ά.) με σκοπό τη μείωση της διασποράς της νόσου, δημιούργησαν σημαντικά προβλήματα στην αγορά (μείωση ρευστότητας, αναβολή – ματαίωση επενδύσεων, αύξηση ανεργίας, συρρίκνωση διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών κ.ά.)».
Σύμφωνα με τα ευρήματα και τα αποτελέσματα των κλαδικών Μελετών της ICAP, ο βαθμός στον οποίο επηρεάστηκε κάθε κλάδος οικονομικής δραστηριότητας ήταν διαφορετικός. Υπήρξαν κλάδοι που μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες και δύσκολες συνθήκες έδειξαν ανθεκτικότητα ή επηρεάστηκαν σε πολύ μικρό βαθμό, όπως είναι οι κλάδοι που συνδέονται με την τεχνολογία (τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικό εμπόριο κ.ά.), ο κλάδος των supermarkets, ορισμένων ειδών διατροφής, ο φαρμακευτικός κλάδος κ.ά. Στην αντίπερα όχθη όμως, κλάδοι όπως αυτοί που εντάσσονται ή συνδέονται άμεσα με τον ευρύτερο τουριστικό τομέα (ξενοδοχεία, μονάδες μαζικής εστίασης κ.ά.) επλήγησαν σε μεγάλο βαθμό. Πρώτες ενδείξεις Αυτό άλλωστε διαπιστώνεται από την ανάλυση και επεξεργασία των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των πρώτων 163 ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, που όμως αποτελούν τις πρώτες ενδείξεις, αφού ολοκληρωμένη εικόνα για την ακριβή αποτύπωση των επιπτώσεων της κρίσης θα υπάρξει με την ολοκλήρωση της δημοσίευσης των ισολογισμών του συνόλου των επιχειρήσεων. Από τα μέχρι τώρα διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία των 163 ξενοδοχειακών επιχειρήσεων της χώρας διαπιστώνεται ότι ο κύκλος εργασιών τους εμφάνισε υποχώρηση κατά 41%, τα μεικτά κέρδη παρουσίασαν μείωση της τάξεως του 48% και τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 39% το 2020/19. Παράλληλα, το 2020 παρατηρείται εμφάνιση ζημιών ύψους €9 εκατ., από κέρδη ύψους €43 εκατ. που είχαν παρουσιαστεί το 2019. Μάλιστα, οι κερδοφόρες επιχειρήσεις από 95 το 2019 μειώθηκαν σε 35 το 2020. Εκτιμάται δε, ότι οι μειώσεις στον κύκλο εργασιών και στους λοιπούς λογαριασμούς κερδών θα κυμανθούν σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα στο σύνολο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.
Ωστόσο, ο ελληνικός τουρισμός ανέκαμψε σημαντικά το καλοκαίρι του 2021. Σύμφωνα με τις προβλέψεις εμφανίζεται ως αρκετά ρεαλιστικό οι αφίξεις των ξένων τουριστών στη χώρα μας μέχρι το τέλος του έτους να ανέλθουν στο επίπεδο του 50% των αφίξεων του 2019 (περίπου 15 εκατ. αφίξεις), ενώ τα έσοδα εκτιμάται ότι θα ανέλθουν και πάλι σε διψήφιο αριθμό και ειδικότερα στο ύψος των €11 δισ. περίπου. Τι έγινε το 2020 Με βάση τα αποτελέσματα της Ερευνας Συνόρων που διενεργείται από την Τράπεζα της Ελλάδος, το 2020 αφίχθηκαν στην Ελλάδα μόλις 7,4 εκατ. τουρίστες (χωρίς τις κρουαζιέρες) έναντι 31,3 εκατ. το 2019, σημειώνοντας υποχώρηση κατά 76,5% τη συγκεκριμένη περίοδο, ως αποτέλεσμα της πανδημίας της Covid-19, η οποία και οδήγησε σε «καθίζηση» τον παγκόσμιο τουρισμό. Οι αφίξεις τουριστών παρουσιάζουν συνεχή αύξηση μετά το 2012, καταγράφοντας μέσο ετήσιο ρυθμό ανόδου 10,6% την περίοδο 2013-2019. Οι δύο «παραδοσιακές» αγορές για το ελληνικό τουριστικό προϊόν κατά τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, το 2020 στη χώρα μας αφίχθηκαν περίπου 1,5 εκατ. Γερμανοί και 1,1 εκατ. Βρετανοί τουρίστες, καταλαμβάνοντας από κοινού μερίδιο 35,2% επί του συνόλου των αφίξεων. Επιπλέον, οι χώρες της ΕΕ κάλυψαν τη μεγάλη πλειοψηφία (μερίδιο 66%) επί των συνολικών αφίξεων το 2020. Αναφορικά με την εξέλιξη των τουριστικών εισπράξεων, αυτές παρουσίασαν υποχώρηση 76,5% το 2020 σε σχέση με το 2019 και διαμορφώθηκαν σε μόλις €4,3 δισ. περίπου το 2020 έναντι €18,2 δισ. το 2019.